Treść artykułu

Podstawowe informacje na temat badania ortoptycznego

Badanie ortoptyczne wykonuje dyplomowana ortoptystka. Jest to badanie nieinwazyjne, przeprowadzane w sposób przyjazny dziecku oraz dostosowany do jego wieku i możliwości.

Kiedy należy zgłosić się z dzieckiem na badanie?

Pamiętajmy, że dziecko nie zawsze jest w stanie poinformować nas o problemach w widzeniu, ponieważ nie wie, jak powinno widzieć. Dlatego tak ważna jest profilaktyka wzroku, badania przesiewowe, świadomość i czujność rodzica. Każde dziecko przed rozpoczęciem nauki w szkole (w 7. roku życia) powinno być przebadane w gabinecie ortoptycznym, aby wykluczyć zaburzenia wzrokowe, które mogą przyczynić się do problemów w nauce.

W przypadku dziecka najważniejszy jest czas, ponieważ oko małego pacjenta jest w trakcie rozwoju. Jeśli pacjent trafi zbyt późno w ręce specjalisty, niestety czasem pewne rzeczy są już nieodwracalne i dziecko, np. traci szansę na widzenie trójwymiarowe. Ważne jest, aby reagować na każdą nieprawidłowość i nie bagatelizować objawów, które mogą świadczyć o problemach wzrokowych. Należą do nich, np.:

  • odchylenie gałki ocznej,
  • podchodzenie blisko do obserwowanego obiektu,
  • pocieranie oczu,
  • bóle głowy,
  • mylenie liter przy pisaniu,
  • trudności z przepisywaniem,
  • wolne tempo pisania,
  • błędy w czytaniu,
  • niechęć do kolorowania, rysowania,
  • niezgrabność ruchowa (np. trudność w nauce jazdy na rowerze),
  • zamazany obraz,
  • mrużenie oczu,
  • przechylanie głowy podczas obserwacji obiektów,
  • przymykanie jednego oka.

Profilaktycznie należy zgłosić się z dzieckiem na badanie ortoptyczne, jeśli występuje zez i/lub niedowidzenie u rodzica lub rodzeństwa.

Należy zaznaczyć, że jedynie fizjologiczny zez zbieżny (odchylenie oka w kierunku nosa) pojawiający się u dzieci do 4. miesiąca życia samoistnie przemija. Po 4. miesiącu życia dziecka przy prawidłowo funkcjonującym układzie wzrokowym oczy powinny być ustawione prosto. Wszelkie pozostałe odchylenia gałek ocznych są patologią i należy, jak najszybciej skonsultować się z odpowiednim specjalistą!

Jak przygotować dziecko do badania ortoptycznego?

  1. Jeśli dziecko jest już zaopatrzone w okulary korekcyjne, są one niezbędne do przeprowadzenia pełnego badania ortoptycznego.
  2. Jeśli jest taka możliwość należy przynieść ze sobą dotychczasową dokumentację medyczną (w szczególności okulistyczną).
  3. Małe dziecko przed wejściem do gabinetu powinno mieć zaspokojone podstawowe potrzeby fizjologiczne.

Co sprawdzamy podczas badania ortoptycznego?

Badanie ma na celu sprawdzenie, czy układ wzrokowy dziecka funkcjonuje w sposób prawidłowy. Ważna jest kontrola pracy układu wzrokowego w jak najmłodszym wieku, aby podjąć jak najszybsze leczenie w przypadku zaburzeń. W gabinecie leczenia zeza i niedowidzenia przeprowadzamy takie badania jak:

  • ostrość wzroku do dali i do bliży,
  • badanie zeza jawnego i ukrytego,
  • badanie na synoptoforze (kąt zeza oraz stan widzenia obuocznego),
  • badanie konwergencji i akomodacji,
  • badanie ruchomości gałek ocznych.

W przypadku zburzeń widzenia obuocznego wykonujemy odpowiednie ćwiczenia dostosowane do potrzeb pacjenta:

  • ćwiczenia ruchomości gałek ocznych,
  • ćwiczenia konwergencji i akomodacji,
  • ćwiczenia jednoczesnej percepcji,
  • ćwiczenia fuzji i jej zakresu,
  • ćwiczenia koordynacji wzrokowo – ruchowej,
  • ćwiczenia niedowidzenia.

Badanie ortoptyczne i badanie okulistyczne uzupełniają się wzajemnie. W terapii ortoptycznej bardzo ważna jest współpraca ortoptysty z lekarzem okulistą oraz rodzicem. Odpowiednia postawa rodziców, trzymanie się zaleceń lekarza okulisty oraz ortoptysty, a także praca z dzieckiem w domu może przyspieszyć oraz zwiększyć efekty leczenia gabinetowego.