Koordynator upoważniony do przyjmowania i obsługi zgłoszeń wewnętrznych oraz podejmowania działań następczych:
Agnieszka Broda, tel. 22 635 67 33, e-mail: sygnalista@przychodniapzn.pl
PROCEDURA ZGŁOSZEŃ WEWNĘTRZNYCH
Procedura zgłaszania przypadków nieprawidłowości oraz ochrony osób dokonujących zgłoszeń (tzw. sygnalistów) w Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej Centralnej Przychodni Rehabilitacyjno-Leczniczej Jednostki Polskiego Związku Niewidomych w Warszawie z dnia 25.09.2024r.
§ 1 Cel
Przyjęcie niniejszej procedury ma na celu:
- Wypełnienie obowiązków zawartych w ustawie o ochronie sygnalistów z 14 czerwca 2024r.
- Poprawa społecznego postrzegania działań osób zgłaszających przypadki nieprawidłowości jako aktywności wątpliwej moralnie.
- Promowanie wśród pracowników zgłaszania naruszeń prawa i innych wyszczególnionych nieprawidłowości poprzez wewnętrzne kanały zgłoszeniowe.
- Ochronę sygnalistów przed wszelkimi działaniami odwetowymi, zarówno ze strony przełożonych, współpracowników jak i wszystkich innych osób.
- Stworzenie bezpiecznego środowiska pracy poprzez zapewnienie pracownikom możliwości bezpiecznego kontaktu z pracodawcą w sytuacjach, które wymagają jego reakcji.
- Propagowanie postawy obywatelskiej odpowiedzialności.
- Wykrywanie naruszeń prawa i innych nieprawidłowości w celu ochrony interesu publicznego, interesu osób pokrzywdzonych oraz interesu i dobrego wizerunku pracodawcy.
§ 2 Słownik pojęć
- Pracodawca – Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Centralna Przychodnia Rehabilitacyjno-Lecznicza Jednostka Polskiego Związku Niewidomych w Warszawie.
- Dyrektor – Teresa Kłys.
- Pracownik – wszystkie osoby zatrudnione podstawie umowy o pracę lub umowie cywilnoprawnej.
- Działania następcze – działania podjęte przez pracodawcę w celu oceny prawidłowości informacji zawartych w zgłoszeniu, mające przeciwdziałać naruszeniu prawa np. wewnętrzne postępowanie wyjaśniające, wszczęcie kontroli, wniesienie oskarżenia, działania podejmowane w celu odzyskania środków lub zamknięcie procedury.
- Działania odwetowe – bezpośrednie lub pośrednie działania lub zaniechania, w kontekście związanym z pracą, spowodowane zgłoszeniem i naruszające lub mogące naruszać prawa sygnalisty, wyrządzające lub mogące wyrządzić mu szkodę.
- Informacja zwrotna – informacja przekazywana sygnaliście na temat planowanych lub podjętych działań następczych.
- Kontekst związany z pracą – całokształt okoliczności związanych z wykonywaną pracą, w ramach którego uzyskano informację o naruszeniu.
- Osoba pomagająca w dokonaniu zgłoszenia – osoba fizyczna lub prawna, która pomaga osobie dokonującej zgłoszenia w tej czynności i której pomoc nie powinna zostać ujawniona,
- osoba, której dotyczy zgłoszenie – osoba fizyczna lub prawna, która jest wskazana w zgłoszeniu jako osoba, która dopuściła się naruszenia lub która jest z nim powiązana.
- osoba dokonująca zgłoszenia – (tzw. sygnalista) – osoba fizyczna lub prawna, która zgłasza lub ujawnia publicznie informacje na temat naruszeń uzyskane w kontekście związanym z pracą, niezależnie od zajmowanego stanowiska, formy zatrudnienia czy współpracy – ( tj. pracownik, także w przypadku, gdy stosunek pracy już ustał, osoba ubiegająca się o zatrudnienie, która uzyskała informację o naruszeniu prawa w procesie rekrutacji lub negocjacji poprzedzających zawarcie umowy, osoba świadcząca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej, stażysta, wolontariusz, praktykant, wykonawca (podwykonawca, dostawca) świadczący usługi w kontekście związanym z pracą).
- Koordynator – osoba wyznaczona przez pracodawcę na podstawie specjalnego upoważnienia do przyjmowania zgłoszeń, ich weryfikacji, prowadzenia postępowania wyjaśniającego, podejmowania i koordynowania działań następczych
- Naruszenie prawa – działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem mające na celu obejście prawa.
- Procedura – niniejsza procedura zgłoszeń wewnętrznych.
- Ujawnienie publiczne – podanie informacji o naruszeniu prawa do wiadomości publicznej.
- Ustawa – ustawa o ochronie sygnalisty z 14 czerwca 2024r.
- Zgłoszenie wewnętrzne – zgłoszenie dokonane na zasadach i w formie przewidzianej w procedurze.
- Zgłoszenie zewnętrzne – zgłoszenie skierowane do Rzecznika Praw Obywatelskich lub innego organu publicznego.
- Działanie w dobrej wierze – domniemanie prawne uregulowane w Kodeksie Cywilnym, odnoszące się do intencji danej osoby, niezależnie od rezultatu, jakie przyniosły jej działania. Polega na usprawiedliwionym w danych okolicznościach przekonaniu osoby, że przysługuje jej takie prawo, jakie faktycznie wykonuje,
- Poufne kanały zgłaszania nieprawidłowości – techniczne i organizacyjne rozwiązania umożliwiające dokonanie sygnaliście poufnego zgłoszenia nieprawidłowości.
§ 3 Zakres podmiotowy uprawnieni
Postanowienia niniejszej procedury mają zastosowanie wyłącznie do osoby fizycznej, która zgłasza informację o naruszeniu prawa uzyskana w kontekście związanym z pracą.
W świetle niniejszej procedury sygnalistami mogą zostać:
- pracownik,
- pracownik tymczasowy,
- osoba świadcząca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej,
- osoby, które przestały już świadczyć pracę,
- kandydaci do pracy
- stażysta, wolontariusz, praktykant,
- przedsiębiorca – usługodawca i dostawca, z którym pracodawcę łączy umowa
- osoby świadczące pracę pod nadzorem i kierownictwem przedsiębiorcy.
- wykonawcy (podwykonawcy, dostawcy) świadczącego usługi na rzecz NZOZ CPRL PZN
- innych osób fizycznych mających związek z NZOZ CPRL PZN w kontekście związanym z pracą.
§ 4 Zakres przedmiotowy obszary
- Procedurę stosuje się w przypadku zgłoszeń wyłącznie w obszarach:
- korupcji
- zamówień publicznych;
- usług, produktów i rynków finansowych;
- przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu;
- bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;
- bezpieczeństwa transportu;
- ochrony środowiska;
- ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;
- bezpieczeństwa żywności i pasz
- Zdrowia i dobrostanu zwierząt
- zdrowia publicznego;
- ochrony konsumentów;
- ochrony prywatności i danych osobowych;
- bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;
- interesów finansowych Skarbu Państwa RP, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej
- rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym publicznoprawnych zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych
- konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela -występujące w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej i niezwiązane z dziedzinami wskazanymi powyżej
- mobbingu, równego traktowania i niedyskryminowania pracowników;
- zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
- Przedmiotem zgłoszenia mogą być naruszenia powszechnie obowiązujących przepisów, w tym w szczególności:
- naruszenia zasad kodeksu etyki pracowników,
- naruszenia praw człowieka stwarzające lub mogące stwarzać zagrożenia życia, zdrowia lub wolności osobistej,
- naruszenia praw pracowniczych, w tym mobbing i dyskryminacja oraz wszelkie formy nadużyć stosunku zależności w relacjach pracowniczych lub służbowych,
- naruszenia stwarzające lub mogące stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego lub środowiska,
- działania o charakterze korupcyjnym, w tym łapownictwo czynne lub bierne, oszustwo, fałszerstwo, wyłudzenie lub użycie poświadczenia nieprawdy, itd.,
- naruszenia obowiązków publicznoprawnych, w tym podatkowych,
- działalność zmierzająca do zatajenia któregokolwiek z naruszeń wymienionych w punktach 1) – 6).
§ 5 Wdrożenie procedury
Za zapewnienie wdrożenia procedury, w tym zapewnienie zasobów niezbędnych do realizacji zadań wynikających z niniejszej procedury odpowiada Dyrektor Teresa Kłys.
Za wykonywanie zadań wynikających z procedury odpowiada:
- Dyrektor Teresa Kłys, który aktywnie uczestniczy w realizacji niniejszej procedury, w szczególności poprzez:
- osobiste zaangażowanie w rozwój systemu przeciwdziałania nieprawidłowościom, w tym korupcji,
- promowanie kultury organizacyjnej opartej na przeciwdziałaniu wszelkim nieprawidłowościom,
- zapewnienie środków finansowych, organizacyjnych i kadrowych umożliwiających rozwój systemu przeciwdziałania nieprawidłowościom,
- ustalenie i podział kompetencji pomiędzy pracowników, w sposób zapewniający efektywność systemu przeciwdziałania nieprawidłowościom.
- Kierownicy Działów, Koordynatorzy sprawują bezpośredni nadzór nad skutecznością wdrożonego systemu przeciwdziałania nieprawidłowościom, w szczególności poprzez:
- monitorowanie przestrzegania ustalonych zasad postępowania przez podległych pracowników,
- promowanie kultury organizacyjnej opartej na przeciwdziałaniu wszelkim nieprawidłowościom,
- zgłaszanie naruszeń właściwym organom.
§ 6 Sposoby dokonywania zgłoszeń
- Zgłoszenia dokonywane mogą być poprzez dedykowane poufne kanały zgłoszeń, w szczególności:
- za pomocą poczty elektronicznej na adres: sygnalista@przychodniapzn.pl w zaszyfrowanym pliku. Szyfr do pliku należy przekazać koordynatorowi osobiście lub telefonicznie,
- w formie listownej na adres: ul. Karmelicka 26, 00-181 Warszawa z dopiskiem „Do rąk własnych koordynatora. Nie otwierać”.
- osobiście do Dyrektora Teresy Kłys. Dyrektor po przyjęciu zgłoszenia, przekazuje zgłoszenie koordynatorowi, który dokumentuje zgłoszenie w formie protokołu, nagrania rozmowy.
- Zgłoszenie powinno mieć charakter jawny, gdy osoba dokonująca zgłoszenia zgadza się na ujawnienie swojej tożsamości osobom zaangażowanym w wyjaśnienie zgłoszenia,
§ 7 Wymogi dotyczące zgłoszenia
- Informacje przekazane przez sygnalistę, będą uważane na zgłoszenie i będą podlegały niniejszej procedurze, jeśli zostaną spełnione generalne warunki:
- prawidłowość zgłoszenia- sygnalista nie musi posiadać dowodów na potwierdzenie informacji zawartych w zgłoszeniu, ale musi mieć uzasadnione podstawy, by sądzić, że przekazywane informację są prawdziwe w chwili dokonywania zgłoszenia,
- kontekst związany z pracą- informacje zawarte w zgłoszeniu muszą zostać uzyskane w kontekście z pracą
- kategorie nieprawidłowości – informacje zawarte w zgłoszeniu muszą dotyczyć naruszenia prawa lub nieprawidłowości wymienionych w § 4 procedury.
- Do przyjmowania i obsługi zgłoszeń, podejmowania i koordynowania działań następczych oraz przetwarzania danych osobowych sygnalistów, a także innych osób wymienionych w zgłoszeniu, pracodawca wyznacza i upoważnia koordynatora.
- Informacja na temat upoważnienia koordynatora wraz z jego danymi będzie za każdym razem podawana do wiadomości na stronie internetowej www.przychodniapzn.pl, w zakładce sygnaliści.
- Zgłoszenie powinno zawierać w szczególności:
- dane osoby zgłaszającej, tj. imię, nazwisko, stanowisko, miejsce pracy,
- datę i miejsce sporządzenia,
- dane osób, które dopuściły się naruszenia prawa, tj. imię, nazwisko, stanowisko, miejsce pracy,
- opis nieprawidłowości oraz ich daty.
- adres do kontaktu i preferowaną formę kontaktu.
- Zgłoszenie dodatkowo może zostać udokumentowane zebranymi dowodami i wykazem świadków.
- Wzór formularza zgłoszenia stanowi załącznik nr 1 do procedury.
- Pracodawca nie toleruje fałszywych zgłoszeń- w stosunku do osób dokonujących takich zgłoszeń zostaną wyciągnięte konsekwencje dyscyplinarne i cywilne oraz zostanie złożone zawiadomienie do właściwych organów wymiaru sprawiedliwości.
- Zgłoszenia dokonywane anonimowo nie będą rozpatrywane i nie podlegają niniejszej procedurze.
- Sygnalista powinien zadbać o przekazanie jak najbardziej wartościowych informacji, które pozwolą na skuteczne przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego.
- Zgłoszenia, o których mowa w § 4 rejestrowane są przez Koordynatora zgodnie z wzorem rejestru określonym w załącznik nr 2 do procedury. Koordynator w terminie 7 dni wysyła osobie dokonującej zgłoszenia potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia (wzór załącznik nr 3).
- Koordynator dokonuje weryfikacji zgłoszenia, a następnie decyduje o dalszych działaniach następczych.
- Działanie następcze prowadzone jest bez zbędnej zwłoki.
- Wyniki przedstawiane są w terminie do 3 miesięcy. (załącznik numer 4). W uzasadnionych przypadkach termin ten może zostać wydłużony do 6 miesięcy, o czym należy poinformować osobę dokonującą zgłoszenia.
- Zgłoszenia traktowane są z należytą powagą i starannością w sposób poufny, a przy ich rozpatrywaniu obowiązuje zasada bezstronności i obiektywizmu.
- Podczas rozpatrywania zgłoszeń wszyscy uczestnicy postępowania są zobowiązani do dołożenia należytej staranności, aby uniknąć podjęcia decyzji na podstawie chybionych i bezpodstawnych oskarżeń, niemających potwierdzenia w faktach i zebranych dowodach oraz z zachowaniem poszanowania godności i dobrego imienia pracowników i osób, których zgłoszenie dotyczy.
- W wyniku przeprowadzonych działań następczych zgłoszenie, w szczególności, może zostać uznane za:
- zasadne i wówczas podejmowane są działania naprawcze lub zawiadamia się organy ścigania;
- bezzasadne (nieznajdujące potwierdzenia) i wówczas oddala się zgłoszenie.
- Ochronie podlegają osoby, które dokonały zgłoszenia i osoby, które pomagały w dokonaniu zgłoszenia, jeśli działały w dobrej wierze, tj. na podstawie uzasadnionego podejrzenia mającego podstawę w posiadanych informacjach, które obiektywnie uprawdopodobniają zgłaszane nieprawidłowości.
- Osoby, o których mowa w ust. 17 podlegają ochronie wyłącznie w zakresie dokonanych zgłoszeń.
§ 8 Zakaz działań odwetowych
- Osobie dokonującej zgłoszenia oraz osobie pomagającej w dokonaniu zgłoszenia pracodawca zapewnia ochronę przed możliwymi działaniami odwetowymi, a także przed szykanami, dyskryminacją i innymi formami wykluczenia lub nękania przez innych pracowników.
- Zapewniając ochronę, o której mowa w ust. 1 pracodawca, w szczególności:
- podejmuje działania gwarantujące poszanowanie zasady poufności i anonimowości danych, ochronę tożsamości na każdym etapie postępowania wyjaśniającego, jak i po jego zakończeniu, z zastrzeżeniem § 8;
- doprowadza do ukarania, zgodnie z Regulaminem pracy pracowników, którym udowodnione zostało podejmowanie jakichkolwiek działań represyjnych i odwetowych względem osoby dokonującej zgłoszenia oraz osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia;
Działania, o których mowa w ust. 2 pkt 1, obejmują przede wszystkim:
- ograniczenie dostępu do informacji wyłącznie dla osób uprawnionych w ramach postępowania wyjaśniającego, a także procesu zapewnienia ochrony osobie dokonującej zgłoszenia oraz osobie pomagającej w dokonaniu zgłoszenia.
- odebranie od osób uprawnionych do dostępu do informacji, pisemnych oświadczeń o zobowiązaniu do zachowania w poufności informacji pozyskanych w postępowaniu wyjaśniającym lub w procesie ochrony osoby dokonującej zgłoszenia oraz osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia (załącznik numer 5).
- ukaranie osób, którym udowodnione zostało, że nie dotrzymały zobowiązania, o którym mowa powyżej, zgodnie z Regulaminem pracy.
§ 9
Osobę dokonującą zgłoszenia należy każdorazowo informować o okolicznościach, w których ujawnienie jej tożsamości stanie się konieczne, np. w razie wszczęcia postępowania karnego.
§ 10
- Pracownicy oraz osoby zatrudnione na podstawie innych umów cywilnoprawnych potwierdzają zapoznanie się z zapisami procedury wewnętrznej podpisując stosowne oświadczenie, które stanowi załącznik numer 6.
- Kandydaci do pracy na etapie procesu rekrutacyjnego oraz osoby przystępujące do negocjacji w celu zawarcia umowy otrzymują do zapoznania się klauzulę informacyjną stanowiącą załącznik numer 7
§ 11
- Sygnalista może dokonać zgłoszenia zewnętrznego bez uprzedniego dokonania zgłoszenia wewnętrznego.
- Zgłoszenie zewnętrzne jest przyjmowane przez Rzecznika Praw Obywatelskich albo organ publiczny.
- Rzecznik Praw Obywatelskich oraz organ publiczny są odrębnymi administratorami w zakresie danych osobowych podanych w zgłoszeniu zewnętrznym, które zostało przyjęte przez te organy.
§12
- Wstępna weryfikacja zgłoszenia zewnętrznego przez Rzecznika Praw Obywatelskich polega na ustaleniu, czy zgłoszenie dotyczy informacji o naruszeniu prawa, oraz zidentyfikowaniu organu publicznego właściwego do podjęcia działań następczych.
- Jeżeli zgłoszenie zewnętrzne dotyczy informacji o naruszeniu prawa, Rzecznik Praw Obywatelskich niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia dokonania zgłoszenia, przekazuje zgłoszenie do organu publicznego właściwego do podjęcia działań następczych.
- Rzecznik Praw Obywatelskich informuje sygnalistę o przekazaniu zgłoszenia zewnętrznego. Informacja obejmuje co najmniej wskazanie organu publicznego, do którego zgłoszenie zewnętrzne zostało przekazane, oraz datę przekazania.
- Rzecznik Praw Obywatelskich odstępuje od przekazania zgłoszenia zewnętrznego ,jeżeli zgłoszenie nie dotyczy informacji o naruszeniu prawa.
- Rzecznik Praw Obywatelskich informuje sygnalistę o odstąpieniu od przekazania zgłoszenia zewnętrznego, podając ustalenia ze wstępnej weryfikacji zgłoszenia.
- Odstępując od przekazania zgłoszenia zewnętrznego, Rzecznik Praw Obywatelskich może poinformować sygnalistę, że informacja objęta zgłoszeniem podlega rozpatrzeniu w trybie przewidzianym w przepisach odrębnych, w szczególności jako przedmiot powództwa cywilnego, zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, skargi do sądu administracyjnego, skargi, wniosku lub petycji, lub może zostać przedstawiona w innym trybie do rozpatrzenia właściwym organom. Poinformowanie sygnalisty nie wpływa w szczególności na dopuszczalność wniesionego później środka prawnego, na bieg terminów ani na treść rozstrzygnięcia lub sposób zakończenia postępowania. Informacja przekazana sygnaliście zawiera pouczenie w tym zakresie.
- Przekazanie, o którym mowa w ust. 2, oraz odstąpienie od przekazania zgłoszenia, o którym mowa w ust. 4, nie stanowią czynności, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 1634, 1705 i 1860).
§13
Organ publiczny ustala procedurę przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych oraz podejmowania działań następczych, która określa w szczególności tryb postępowania z informacjami o naruszeniach prawa zgłoszonymi anonimowo, zwaną dalej „procedurą zgłoszeń zewnętrznych”.
§ 14 Przetwarzanie danych osobowych
- Po otrzymaniu zgłoszenia pracodawca przetwarza dane osobowe w zakresie niezbędnym do przyjęcia zgłoszenia lub podjęcia ewentualnego działania następczego.
- Dane osobowe, które nie mają znaczenia dla rozpatrywania zgłoszenia, nie są zbierane, a w razie przypadkowego zebrania są niezwłocznie usuwane. Usunięcie tych danych następuje w terminie 14 dni od chwili ustalenia, że nie mają znaczenia dla sprawy.
- Przepisu art. 14 ust.2 lit f. Rozporządzenia UE 2016/679 (RODO) nie stosuje się chyba, że sygnalista wyraził zgodę na ujawnienie swojej tożsamości lub świadomie zgłasza nieprawdę.
- Przepisu art. 15 ust.1 lit g. Rozporządzenia UE 2016/679 (RODO) w zakresie przekazania informacji o źródle pozyskania danych osobowych nie stosuje się, chyba że sygnalista wyraził zgodę na ujawnienie swojej tożsamości lub świadomie zgłasza nieprawdę.
- Dane osobowe przetwarzane w związku z przyjęciem zgłoszenia lub podjęciem działań następczych są przechowywane przez pracodawcę przez okres 3 lat po zakończeniu roku kalendarzowego po zakończeniu roku kalendarzowego, w którym sfinalizowano działania następcze.
- Zapisów punku 5 nie stosuje się, gdy dokumenty związane ze zgłoszeniem stanowią integralną część akt postępowań przygotowawczych lub spraw sądowych bądź sądowo-administracyjnych.
§ 15
W sprawach nieuregulowanych niniejszą procedurą zastosowanie mają odpowiednie przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii, Kodeksu pracy, Kodeksu postępowania karnego i Kodeksu karnego.
§ 16
- Niniejsza procedura wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia.
- Procedura obowiązuje wszystkich pracowników niezależnie od zajmowanego stanowiska, rodzaju umowy tworzącej stosunek pracy.